Državni službenici rade na radnim mestima koja mogu biti položaji i izvršilačka radna mesta i koja se razlikuju po složenosti poslova koji se obavljaju, ovlašćenja i odgovornosti. Stoga postoje različiti uslovi i postupci za zaposlenje na ovim radnim mestima.
Položaji jesu ona radna mesta na kojima državni službenik ima ovlašćenja i odgovornosti vezane za vođenje i usklađivanje rada u državnom organu, dok su izvršilačaka radna mesta sva radna mesta koja nisu položaji, uključujući i radna mesta rukovodilaca užih unutrašnjih jedinica u državnom organu (rukovodioci grupa, šefovi odseka, načelnici odeljenja).
Opšti uslovi koje morate ispuniti ukoliko želite da bude državni službenik su:
- da ste punoletan državljanin Republike Srbije;
- da imate propisanu stručnu spremu;
- da ispunjavate ostale uslove propisane zakonom, drugim propisom i pravilnikom o unutrašnjem uređenju i sistematizaciji radnih mesta u državnom organu;
- da Vam ranije nije prestao radni odnos u državnom organu zbog teže povrede dužnosti iz radnog odnosa;
- da niste osuđivani na kaznu zatvora od najmanje šest meseci.
Ako nemate položeni državni stručni ispit, možete se zaposliti na izvršilačkom radnom mestu, ali ste dužni da ga položite u zakonski određenom roku (trenutno 6 meseci od zanivanja radnog odnosa na neodređeno vreme). Evidenciju o položenim državnim stručnim ispitima vodi ministarstvo nadležno za sistem državne uprave, koje je uspostavilo elektronsko jedinstveno upravno mesto za sve informacije koje se odnose na polaganje ovog ispita i za samu prijavu za polaganje.
Posebni uslovi za izvršilačka radna mesta zavise od zvanja u kojem je određeno radno mesto razvrstano, pa tako na primer ukoliko je mesto razvrstano u zvanju savetnika, morate imati stečeno visoko obrazovanje na osnovnim akademskim studijama u obimu od najmanje 240 ESPB bodova, master akademskim studijama, specijalističkim akademskim studijama, specijalističkim strukovnim studijama, odnosno na osnovnim studijama u trajanju od najmanje četiri godine ili specijalističkim studijama na fakultetu i najmanje tri godine radnog iskustva u struci.
Za položaje potrebno je ispuniti sledeće posebne uslove: stečeno visoko obrazovanje na osnovnim akademskim studijama u obimu od najmanje 240 ESPB bodova, master akademskim studijama, specijalističkim akademskim studijama, specijalističkim strukovnim studijama, odnosno na osnovnim studijama u trajanju od najmanje četiri godine ili specijalističkim studijama na fakultetu i najmanje devet godina radnog iskustva u struci ili sedam godina radnog iskustva u struci od kojih najmanje dve godine na rukovodećim radnim mestima ili pet godina radnog iskustva na rukovodećim radnim mestima.